Γυναικολόγοι και σεξισμός (προσοχή, περιέχει περιγραφή σεξουαλικής παρενόχλησης)

Έχω  μια εξομολόγηση να κάνω: είμαι γυναίκα και δεν κάνω Παπ-τεστ. Γενικά δεν πηγαίνω σε γιατρούς, αλλά ειδικότερα αποφεύγω τελείως τους γυναικολόγους. Στην δουλειά και σε παρέες, όσες φορές το έχω αναφέρει ξεσηκώνεται κατακραυγή εναντίον μου από τις άλλες γυναίκες κι η φωνή της "κοινής λογικής" υψώνεται κατακρίνοντας την στάση μου. Εμένα φυσικά δεν με νοιάζει, αποφασίζω μόνη μου για το σώμα μου και δεν ρωτάω ποτέ κανένα για όλα όσα αφορούν μόνο εμένα, όμως τα ερωτήματα είναι δύο: 1) από πού κι ως πού υψώνεται αυτή η γενική κατακραυγή;  2) γιατί δεν πηγαίνω σε γυναικολόγους;
Η απάντηση και στα δύο ερωτήματα εμπλέκεται με τους αντίθετους πόλους ενός ζητήματος εξουσίας, της εξουσίας που ασκεί πάνω στον άνθρωπο η Ιατρική. Οι γνωστοί μου  μού λένε πως πρέπει να συμμορφωθώ στην εξουσία γιατί δεν είναι εξουσία αλλά το καλό μου, που δεν το βλέπω. Εγώ λέω πως δεν θα συμμορφωθώ και το καλό μου θα το ορίσω μόνη μου.
Υποθέτω ότι στο πρώτο ερώτημα, στο πώς δημιουργείται η αντίληψη της Κοινής λογικής ότι οφείλω να κάνω προληπτικές εξετάσεις και να εμπιστεύομαι την καλή μου υγεία στις εξετάσεις και τους γιατρούς, η απάντηση είναι η διαρκής πλύση εγκεφάλου από την 100χρονη ιατρικοποίηση του σώματος. Από τις αρχές του 20ου αιώνα και μετά ο άνθρωπος διαχωρίστηκε σε σώμα και πνεύμα, δημιουργήθηκε η κατηγοριοποίηση με τα κατάλληλα κουτάκια-ταμπέλες για τον καθένα μας και η επιστημονική κοινότητα έθεσε τα στάνταρ για το κάθε κουτάκι. Από εκεί και πέρα το μεν πνεύμα ( κι η ψυχή μαζί) έγινε αρμοδιότητα των ψυχίατρων που σκάβουν βαθιά και βαθύτερα κι όλο και πιο βαθιά να βγάλουν τα πάντα στο φως, το δε σώμα διερευνάται διαρκώς με το να τεμαχίζεται σε κομμάτια και όργανα που προοδευτικά μικραίνουν, ώστε η φροντίδα του να ανατίθεται σε πολλές διαφορετικές ειδικότητες γιατρών. Οι γιατροί ερευνούν, τα εργαστήρια φαρμακολογίας ανακαλύπτουν συνέχεια "νέα και βελτιωμένα" φάρμακα, για να καταλήξουν όλοι μαζί σε αυτό που σε εμένα φαίνεται σαν ένας τεράστιος μηχανισμός δημιουργίας μόνιμων πελατών της ιατρικής και όλων των κλάδων που εξαρτώνται από τους διαρκώς ασθενείς, καθώς επίσης και σε έναν τεράστιο μηχανισμό καταγραφής κι ελέγχου των σωμάτων.
Επομένως  δηλώνω με κατηγορηματικό τρόπο πως για μένα γενικότερα το θέμα της Εξουσίας είναι πάντα το σώμα, γι αυτό  η Εξουσία επινοεί μηχανισμούς (και μόνιμα τους αναμορφώνει) που η αρμοδιότητά τους είναι το κάθε σώμα χωριστά κι όλα τα σώματα μαζί να τα καταγράφουν, να τα ελέγχουν, να ρυθμίζουν την λειτουργία τους, να τα κατευθύνουν σε διάφορους σκοπούς κι όταν δεν συμμορφώνονται, να τα τιμωρούν.
Το σώμα των γυναικών είναι ένα ειδικό πεδίο άσκησης εξουσίας που η κανονικότητα του και η ένταξή του μέσα στην κοινωνία αφορά πολλούς και διαφορετικούς θεσμούς, αλλά η Ιατρική και ειδικώς η Γυναικολογία είναι πιθανόν ο σημαντικότερος διότι ασχολείται με την γονιμότητα και σε σημαντικό βαθμό την σεξουαλικότητα, επομένως είναι το όχημα για την πειθάρχηση του γυναικείου σώματος σε πολλούς κανόνες. Δεν θέλω να ανατρέξω στις μεθόδους δια των οποίων η Ιατρική ερεύνησε το γυναικείο σώμα, είναι μια πολύ φριχτή ιστορία, γεμάτη  τρομαχτικά επεισόδια. Θέλω όμως να σταθώ στο ότι το γυναικείο σώμα το ερεύνησαν άντρες που ξεκινώντας από τους Ιεροεξεταστές είχαν σκοπό να το καθυποτάξουν και να ανακαλύψουν όλες τις ανωμαλίες του, αντί να ψάχνουν πώς θα το ιάσουν από άγνωστες ασθένειες. Έως σήμερα οι γυναικολόγοι είναι στην συντριπτική πλειοψηφία τους άντρες. Αυτό συνιστά ένα ειδικό πρόβλημα για τις γυναίκες διότι οι γυναικολόγοι είναι μεγαλωμένοι μέσα σε αυτόν τον κόσμο, τον εδώ και αιώνες πατριαρχικό, κι αρκετοί από αυτούς είναι σεξιστές (αν όχι μισογύνηδες), δηλαδή αντιμετωπίζουν τις γυναίκες όπως όλοι οι σεξιστές, με ασέβεια, με σκληρότητα και με υποτιμητικό τρόπο.

Κι ερχόμαστε στο δεύτερο ερώτημα. Η δική μου εμπειρία που με οδήγησε στο παραπάνω συμπέρασμα αφορά 3 διαφορετικούς γιατρούς, που ήταν και οι τρεις σεξιστές. Η πρώτη μου επίσκεψη σε γυναικολόγο ήταν μια γενική εξέταση στα 18 μου. Πήγα μόνη μου. Σχεδόν όλα όσα έκανε ήταν ανεπίτρεπτα, αντιδεοντολογικά και συνιστούν σεξουαλική παρενόχληση: με έβαλε να γδυθώ ολόκληρη, παρέμεινε στο δωμάτιο και με κοιτούσε όση ώρα γδυνόμουν, έπιασε το στήθος μου και το χάιδεψε αντί να το εξετάσει και προχώρησε σε δακτυλική κολπική εξέταση στον κόλπο που επίσης έμοιαζε με χάδι. Κατάλαβαινα πως τίποτα δεν ήταν σωστό, αλλά πονούσα κιόλας και διαμαρτυρήθηκα. Γέλασε και μου είπε "το κάνω για να συνηθίσεις". Μου ήρθε εμετός και του έσπρωξα το χέρι "δεν θέλω να συνηθίσω" του είπα. "Εντάξει, αλλά σε λίγο με τον διαστολέα μην ξεσηκώσεις τον κόσμο". Έκανε ό,τι μπορούσε για να με πονέσει, γύρισε τον διαστολέα δεξιά-αριστερά λες και εξέταζε ένα μεταλλικό σωλήνα, ήταν ένα ζώο που μου φέρθηκε σαν να είμαι εγώ ένα ζώο. Δεν είπα τίποτα σε κανένα, ούτε ξαναπήγα σε γυναικολόγο μέχρι που έμεινα έγκυος στο παιδί μου.
Εκεί απευθύνθηκα σε ένα γνωστό μαιευτήρα, πήρα μαζί μου τον σύζυγο σε όλες τις επισκέψεις , σχεδόν όλες οι εξετάσεις ήταν υπερηχογραφήματα,  όλα καλά.
Στα 35 αποφασίζω κάνω το πρώτο Παπ-τεστ σε κάποιο γυναικολόγο αρκετά παλιό στο επάγγελμα. Επειδή είχα διαβάσει σχετικά, πηγαίνω φορώντας μια μακριά πουκαμίσα με σκοπό να την διατηρήσω κατά την εξέταση. Δυστυχώς, ο γιατρός μου λέει να γδυθώ τελείως, ανεβαίνω στο παγωμένο κρεβάτι, παντού φώτα φθορισμού, μου ανεβάζει τα πόδια στους πλευρικούς αναβατήρες, βάζει λίγο ζελέ (μάλλον) στην περιοχή και... χτυπάει το τηλέφωνο. Μου λέει "μην κουνηθείς" και διατηρώντας την πόρτα ανοιχτή, πηγαίνει στο γραφείο του κι αρχίζει την κουβέντα με γνωστό του κοιτώντας με. Περνάνε 10 λεπτά, κατεβάζω τα πόδια μου. Κλείνει το τηλέφωνο έρχεται μέσα και με μαλώνει νευριασμένος "ποιος σου είπε να κατεβάσεις τα πόδια;" "Σταμάτησε η κυκλοφορία του αίματος" του λέω. Κάνει τις κινήσεις που χρειάζονται, αλλά με βιασύνη, δύναμη και το ζελέ έχει στεγνώσει. "Πονάω" του λέω, "η εξέταση αυτή πονάει, δεν θα ξημερώσουμε, περιμένει κι άλλος κόσμος" μου λέει. Φεύγω, επί δυο μέρες έχω ελαφριά αιμορραγία.
Στα 36 ξανάρχεται η ώρα για Παπ-τεστ και πάω σε ένα καινούργιο γιατρό, που είναι μικρότερος κι από εμένα. Το ιατρείο του έχει ένα χολ που κάθονται οι ασθενείς και η γραμματεύς του, αλλά το εξεταστήριο είναι μέσα στο γραφείο του, με ένα μεγάλο παραβάν να κρύβει το κρεβάτι από την πόρτα, αλλά όχι κι από την δική του πολυθρόνα. Γδύνομαι πάλι μπροστά σε κάποιον που με παρατηρεί, κρατάω την μπλούζα μου, ανεβαίνω μόνη μου στο κρεββάτι, ο γιατρός έρχεται κοντά μου, ρίχνει μια ματιά στην ευαίσθητη περιοχή και μου λέει στον ενικό "δεν κάνεις αποτρίχωση, ε;". Του απαντώ "όχι, κολλάς πιο εύκολα μικρόβια, οι γιατροί λένε πως είναι ανθυγιεινό". "Είναι αλλά είναι και μόδα, οι πιο πολλές νέες γυναίκες που βλέπω την ακολουθούν". "Ίσως επειδή ακόμα κι οι γυναικολόγοι τους κάνουν παρατήρηση" του λέω. Δεν απαντάει, κάνει αυτά που πρέπει, προφανώς εκνευρισμένος, δηλαδή με δύναμη και βιασύνη και του πιάνω το χέρι "πονάω" του λέω. "Από εκεί μέσα βγήκε παιδί και πονάς με αυτό;", μου απαντάει. Τελειώνει, φεύγω, επί δυο μέρες έχω ελαφριά αιμορραγία. .
Στα 37 έρχεται πάλι η ώρα για Παπ-τεστ. Έχω δυο μήνες που το σκέφτομαι με φρίκη και δεν θέλω να πάω. Ψάχνω να βρω πώς ακριβώς να εξηγήσω γιατί δεν θέλω να πάω. Φταίνε πράγματι αυτοί; Είμαι τρελή;; Είμαι υπέρ-ευαίσθητη; Είμαι υπερβολική; Όχι δεν είμαι τρελή, ούτε υπέρ-ευαίσθητη, είμαι κανονική, αυτοί φταίνε που είναι σεξιστές. Καταρχάς και οι τρεις με κοίταξαν ή με έπιασαν ή με σχολίασαν με την σεξουαλική ιδιότητά μου σαν γυναίκα, οι τρεις με έβαλαν να γδυθώ τελείως ενώ δεν χρειαζόταν, οι δύο με παρακολούθησαν ενώ γδυνόμουν κι ο ένας με χάιδεψε στο στήθος και την ευαίσθητη περιοχή. Επιπλέον και οι τρεις δεν με αντιμετώπισαν σαν άνθρωπο αλλά σαν πράγμα, που δεν έχει σημασία αν πονάει ή αν κρυώνει, συν το ότι προσπάθησαν να με επαναφέρουν στον σωστό δρόμο του "σκάσε που θα πεις ότι πονάς κιόλας". Οι δύο που ήταν όχι μόνο σεξιστές αλλά μισογύνηδες, επεδίωξαν οι ίδιοι να με πονέσουν, κι ο ένας χλεύασε το σώμα μου.

Αυτοί λοιπόν με αντιμετώπισαν και οι τρεις με ασέβεια. Θα υπάρχουν άλλοι που είναι διαφορετικοί, αλλά τι σημαίνει αυτό; πρέπει να γυρνάω από γιατρό σε γιατρό μέχρι να πετύχω κάποιον που να είναι αξιοπρεπής; Το καθήκον όλων ήταν να καταλάβουν πως έχουν μπροστά τους κάποιον άνθρωπο που αποκαλύπτει τα πιο απόκρυφα μέρη του σώματός του. Όχι ότι δεν τα έχω αποκαλύψει ποτέ σε κανέναν, αλλά δεν είμαι επαγγελματίας πορνοστάρ να τα δείχνω στον άγνωστο, κάτω από προβολείς, χωρίς να ντρέπομαι. Επομένως έπρεπε να με διευκολύνουν να αποβάλλω την ντροπή μου δείχνοντας επαγγελματική και φιλική συμπεριφορά, κι όχι να την επιτείνουν παρακολουθώντας με να γδύνομαι, ή κάνοντάς μου σχόλια. Πρόσθετο καθήκον τους ήταν να αντιληφθούν ότι θα ακουμπήσουν το πιο λεπτό κι ευαίσθητο σημείο του γυναικείου σώματος, ένα σημείο που είναι φτιαγμένο για να είναι κλειστό γενικώς, επομένως το άγγιγμά τους έπρεπε να είναι υπομονετικό, απαλό, με ειδική επιμέλεια να κάνουν την εμπειρία όσο γίνεται ανώδυνη σωματικά και ψυχικά. Τουναντίον την μετέτρεψαν σε κακοποιητική (δυο μέρες αιμορραγία κάθε φορά).

Και τώρα; Αυτοί είναι εκείνοι που είναι, εγώ τι μπορώ να κάνω; Να τι: αντί να γίνομαι βορρά στα χέρια του κάθε χαμένου που μεταφράζει τις ελευθερίες της επαγγελματικής του ιδιότητας σε ασυδοσία πάνω στο σώμα μου, αντί να είμαι το θύμα του κάθε παλιοχαρακτήρα και να χάνω τον αυτοσεβασμό μου, αντί να αισθάνομαι αδύναμη κι ανίκανη να μιλήσω κάπου που θα βρω το δίκιο μου, αντί να τραυματίζω τον ψυχικό μου κόσμο με φόβους και φριχτές αναμνήσεις, απλούστατα θα απέχω από όλες τις επαφές με γυναικολόγους, μέχρις ότου εμφανιστεί κάτι σοβαρό που θα με αναγκάσει να πάω σε γυναικολόγο, δηλαδή μπορεί και ποτέ ξανά. Δεν υπάρχει κανένας να με προστατέψει εκτός από τον εαυτό μου από όλους αυτούς τους σεξιστές και μισογύνηδες που δεν σέβονται το σώμα μου και  δεν καταλαβαίνουν ότι είναι το περίβλημα του ψυχικού μου κόσμου. Μόνη μου πρέπει να τους αποφύγω. Κι όσο κι αν ο κοινωνικός μου περίγυρος μου λέει διάφορες μπούρδες, ότι πρέπει να είμαι επιμελής γιατί ρισκάρω την υγεία μου, ότι αν δεν ανησυχώ για μένα, "τουλάχιστον να το κάνω για το παιδί μου, διότι τι θα γίνει αν τυχόν πάθω κάτι;", εγώ δεν ακούω τίποτα εκτός από το σώμα μου.  Δεν το ήξερα ότι γεννήθηκα για να παίξω διάφορους ρόλους και να βγάλω πέρα διάφορα καθήκοντα εκτός από το καθήκον στον εαυτό μου. Λέω λοιπόν "όχι" και τίποτα άλλο, γιατί το "όχι" αρκεί για να κάνει την διαφορά σε ό,τι αφορά το σώμα. 

Τελικό συμπέρασμα: θα διατηρήσω το δικαίωμα να αποφασίζω ποιός θα δει, ποιός θα πιάσει και υπό ποιές προϋποθέσεις το σώμα μου, και δεν θα επιτρέψω σε κανέναν σεξιστή ή ασεβή να το βεβηλώσει κοιτώντας το, πιάνοντάς το και μιλώντας του σαν να είναι ξεκομμένο από μένα, ή σαν να είναι αντικείμενο. Αυτό, εις τον αιώνα τον άπαντα.

(υπογράφει η Melusine)